Cerkak sedhekah bumi / cerkak bahasa jawa tema kebudayaan

 

SEDHEKAH BUMI

Dening Desy Setyawati

 

    Srengenge wis katon metu, cemlorot warnane ing mata. Sari wis umek ing pawon gawe jajanan lan aneka werna panganan kanggo tumpengan. Ora mung Sari wae ananging warga kabeh wis padha umek ing pawon. Gawe nyiyapake adicara sing wis direncanakake 2 wulan sadurunge adicara. Sari ing pawon direwangi adhike wadon sing isih SMP klas 3.

“ Mbak tak rewangi ya, mumpung aku ora sekolah amarga saiki dinalibur. Dadi aku bisa ngrewangi sampeyan gawe jajan. Acara iki adicara apa ta Mbak kokpara warga padha sibuk dhewe-dhewe ing pawon.”

“ Adicara tumpengan gawe sedhekah bumi Dhik.”

“ Oalah Mbak. Oh iya Mbak aku diutus Pak RT dadi sie acara. Aku kok lali ya Mbak.”

“ Hlo kok isa lali ki ya apa ta Dhik. Wis ndang budhal kana.”

“Iya Mbak.”

Ora sadar yen jajanane wis padha siyap kabeh. Sari ora nyana yen bakalan cepet. Penggaweyan yen dicandhak bareng-bareng bakalan cepet rampung. Awan tabuh 12.30 WIB sedhekah bumi dilaksanakake. Para Warga kumpul ing lapangan gawa tupenge dhewe-dhewe. Ana siji wong tuwa sing dadi pamimpine sing mimpin adicara sadekah bumi kasebut. Sing jenenge Mbah Sarjo.

“ Ayo rakyatku, ndang diwiwiti acarane.” Ujare Pak Lurah.

“ Pak niki taksih wonten sing dereng rawuh Pak.”

“ Oh iya dienteni, kegiyatan iki wis dadi turun-temurun aja nganti diilangi ya. Kabeh iki kudu dijaga apa maneh golonganewong enom ing desa iki. Iki budhaya sing perlu dilestarikake para pamudha.”

Kabeh warga wis teka acara sedhekah bumine diwiwiti. Kabeh warga kumpul lan tumpenge didadekake siji lan digawa nguteri lapangan bareng-bareng. Mbah Sarjo ing ngarep dhewe karo gawa sesajen lengkap tanpa kurang siji apa-apa. Sari seneng banget amarga adicara iki bisa kalakon kathi apik lan lancar. Sari ing kana uga dadi panitia. Ora mung ngubengi lapangan ananging ya diarak ing saubenge desa. Ing dalan Sari katemu karo pejabat sing duweni pangkat gedhe.

“ Mbak apa acara iki wis dadi turun- temurun saka nenek moyang ta Mbak?.”

“ Inggih Pak, adicara niki sampun dados adicaraturun- temurun saking nenek moyang  rumiyin Pak.Lho bapak niki sinten nggih?”

“ Aku iki petugas saka dinas pariwisata Mbak.”

“ Oalah, inggih Pak. Ngapunteninggih Pak, papan pangoone desanipun taksih mekanten.”

Sari mung bisa njelentrehake apa sing dingerteni dheweke. Sari seneng banget bisa kenalan langsung karo pejabat sing diajeni para warga. Adicara sedhekah bumi iki bisa ngraketake paseduluran ing desa Manuk Wari. Ing adicara sedhekah bumi Sari bisa ketemu karo kaca-kanca lawase.

“ Lho Yan, sajake kok malih banget Ya.”

“ Malih piye ta Sar?.”

“ Malih ganteng, Yan.

“ Bisa wae awakmu.”

“kepriye acara sedhekah bumine arep ditanggapna apa iki?. Mosok mung tumpengan wae.”

“ Ya ora ta Mas, ana kethoprak lan tarian-tarian saka warga desa Manuk Wari. Kabudhayaan kudhu tetep mlaku. Wkwkwkw

“ Iya ngelestarikake budhaya iku penting banget ya. Dadi pamudha aja mung melu mekare jaman. Apa maneh jaman sing wis morat-marit iki. Wis lali apa sing dadi kawajibane lan hake.”

“ Iya bener apa sing dadi omonganmu.”

Ing tengah kegiyatan ora nyana ana masalah sing diadhepi Sari. Ing kana ana Sapi sing ucul saka kandhange. Sapine iku ngamuk-ngamuk lan nubruki tumbeng sing ana ing kana. Banjur para warga bingung lan padha mlayu sakarepe dhewe. Tumpenge padha ditinggal. Adicara sing dienteni setaun pisan dadi kaya mangkene.

“ Hlo sapine sapa iku kok ucul nang kene.”

“ Hlo Sar, kepriye iki acarane kok dadi kaya mangkene. Ya apa iki?”

“ Hla aku ya ora ngerti ta Mas, sajake kok dadi kaya mangkene. Acara sing dienteni warga setaun pisan dadi kaya mangkene, mung gara-gara sapi ucul Mas. Mas nyuwun tulung sampeyan ngendika ing Mbah Sarjo Mas.”

“ Iya Dhik.”

Kabeh warga padha bingung kok isa kaya mangkene ki ya apa. Apa iki tandha sing diwenehi para leluhur. Apa iki bakalan dadi mala petaka sing diadepi warga. Ananging Mbah Sarjo nentremke atine para warga, supaya ora bingung lan sedih. Kabeh masalah iku bisa diadhepi kanthi sabar lan pikiran adem.

“ Sar, kepriye iki yen ana kadadean kaya mangkene mesthi bakalan ana mala petaka ing desa iki Sar. Aku ya wedi Sar.”

“Sing sareh Pakdhe, niki sampun ditimbali Bapak kepala sukene.”

“ Gage Sar, selak ngamuk iku sapine.”

“ Inggih Pakdhe.”

“ Mas, ayo Mas.”

“ Iya Sar. OTW iki .”

Warga mung bisa dunga marang Gusti supaya ora ana kedadean elek sing bakalan diadhepi warga.

Ora suwe Mbah Sarjo bisa nyekel sapi sing ucul iku. Banjur adicara dirampungake. Warga wis ora gupuh maneh amarga masalah sing diadhepi  bisa rampung.